۲۲ آذر؛ روز صنعت مس؛ فلزی که رگهای توسعه را زنده نگه میدارد
۲۲ آذر؛ روز صنعت مس
مس؛ فلزی که رگهای توسعه را زنده نگه میدارد
نویسنده: دکتر فردین احمدی مدیر مسئول انتشارات بین المللی حوزه مشق
۲۲ آذر، روز صنعت مس، فرصتی است برای مکثی آگاهانه بر یکی از راهبردیترین و کمتر دیدهشدهترین ارکان توسعه اقتصادی، صنعتی و فناورانه کشور. مس تنها یک فلز نیست؛ مس شریان پنهانی است که از دل زمین تا قلب صنایع مادر، از شبکههای انرژی تا فناوریهای نوین، از امنیت اقتصادی تا آینده توسعه پایدار امتداد یافته است. نامگذاری این روز، یادآور جایگاهی است که اگر درست فهم و مدیریت شود، میتواند نقشی تعیینکننده در آینده ایران ایفا کند.
ایران از نظر ذخایر معدنی مس، در شمار کشورهای مهم جهان قرار دارد. وجود معادن بزرگ و شناختهشده، ظرفیتی کمنظیر برای ایجاد ارزش افزوده، اشتغال پایدار، توسعه مناطق کمتر برخوردار و تقویت صادرات غیرنفتی فراهم کرده است. اما پرسش اساسی اینجاست: آیا ما از مس، تنها «ماده خام» میخواهیم یا آن را بهمثابه «پیشران توسعه» میبینیم؟
صنعت مس، برخلاف تصور عمومی، صرفاً محدود به استخراج و ذوب نیست. این صنعت زنجیرهای گسترده از فعالیتها را در بر میگیرد؛ از اکتشاف و فرآوری گرفته تا تولید محصولات پاییندستی، صنایع کابل و برق، الکترونیک، انرژیهای تجدیدپذیر، حملونقل هوشمند و حتی فناوریهای نوین مانند خودروهای برقی و زیرساختهای دیجیتال. هرچه جهان به سمت الکتریکیشدن، هوشمندسازی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی حرکت میکند، اهمیت مس بیش از پیش نمایان میشود.
در واقع، مس فلز عصر آینده است. توسعه انرژی خورشیدی و بادی، گسترش شبکههای انتقال برق، تولید باتریها، خودروهای الکتریکی و زیرساختهای ارتباطی، همگی به شدت وابسته به مس هستند. از این منظر، کشوری که امروز برای صنعت مس خود برنامهریزی راهبردی نداشته باشد، فردا در رقابت فناوری و اقتصاد جهانی عقب خواهد ماند.
اما صنعت مس در ایران با چالشهایی نیز مواجه است؛ چالشهایی که اگر بهدرستی مدیریت نشوند، میتوانند این ظرفیت عظیم را به فرصتی از دسترفته تبدیل کنند. خامفروشی، یکی از مهمترین این چالشهاست. صادرات مواد اولیه یا محصولات با حداقل فرآوری، اگرچه در کوتاهمدت درآمدزا به نظر میرسد، اما در بلندمدت به تضعیف زنجیره ارزش، از دست رفتن فرصتهای اشتغال و وابستگی اقتصادی منجر میشود. صنعت مس زمانی میتواند موتور توسعه باشد که نگاه ما از «فروش سنگ و کاتد» به «خلق فناوری و محصول نهایی» تغییر کند.
چالش دیگر، موضوع محیطزیست و توسعه پایدار است. صنایع معدنی، اگر بدون ملاحظات زیستمحیطی توسعه یابند، میتوانند پیامدهای جبرانناپذیری برای منابع آب، خاک و سلامت جوامع محلی داشته باشند. صنعت مس آیندهنگر، صنعتی است که همزمان با توسعه اقتصادی، مسئولیت اجتماعی و زیستمحیطی خود را نیز جدی میگیرد. استفاده از فناوریهای نوین، بازیافت، کاهش مصرف آب، و تعامل سازنده با جوامع محلی، دیگر یک انتخاب نیست؛ یک ضرورت است.
در این میان، نقش نیروی انسانی متخصص و دانشبنیان، نقشی کلیدی است. صنعت مس بدون پیوند واقعی با دانشگاهها، مراکز پژوهشی و شرکتهای دانشبنیان، محکوم به تکرار الگوهای سنتی و کمبازده است. سرمایهگذاری در آموزش، پژوهش و نوآوری، باید بهعنوان بخشی جداییناپذیر از سیاستگذاری این صنعت تلقی شود. آینده صنعت مس، نه فقط در دل معادن، بلکه در ذهن مهندسان، پژوهشگران و کارآفرینان جوان شکل میگیرد.
نکته مهم دیگر، جایگاه صنعت مس در امنیت اقتصادی و حتی امنیت ملی است. در جهانی که رقابت بر سر منابع راهبردی شدت گرفته، برخورداری از مدیریت هوشمند منابعی چون مس، میتواند قدرت چانهزنی کشور را در عرصه بینالمللی افزایش دهد. مس، اگر درست مدیریت شود، میتواند یکی از ستونهای استقلال اقتصادی و کاهش آسیبپذیری در برابر تکانههای جهانی باشد.
۲۲ آذر، روز صنعت مس، نباید صرفاً به یک مناسبت تقویمی یا مراسم نمادین محدود شود. این روز باید بهانهای برای بازاندیشی در سیاستها، نقد مسیرهای طیشده و ترسیم افقهای آینده باشد. باید از خود بپرسیم: سهم صنعت مس در برنامههای کلان توسعه کشور چیست؟ جایگاه آن در اقتصاد دانشبنیان کجاست؟ و چگونه میتوان آن را به صنعتی پیشرو، پاک، فناورمحور و اشتغالزا تبدیل کرد؟
قدردانی از کارگران، مهندسان، متخصصان و فعالان این حوزه نیز بخش جداییناپذیر این روز است. صنعت مس، صنعتی سخت، پیچیده و پرچالش است و پیشرفت آن، مرهون تلاش انسانهایی است که در شرایط دشوار، چرخهای تولید و توسعه را به حرکت درمیآورند. دیدهشدن این تلاشها، نهتنها یک وظیفه اخلاقی، بلکه عاملی انگیزشی برای آینده این صنعت است.
در پایان، باید گفت مس، فلزی خاموش اما اثرگذار است؛ فلزی که شاید کمتر در تیترهای روزمره دیده شود، اما بیآن، بسیاری از مظاهر زندگی مدرن و توسعه صنعتی فرو میریزد. ۲۲ آذر، روز صنعت مس، یادآور این حقیقت است که توسعه پایدار، از دل توجه به چنین ظرفیتهای راهبردی میگذرد؛ ظرفیتی که اگر قدرش را بدانیم، میتواند آیندهای روشنتر برای اقتصاد و صنعت ایران رقم بزند.
از قلم تا جاودانگی… با شما!
انتشارات حوزه مشق با عشق به کتاب و باور به استعدادهای این مرز و بوم فعالیت میکند. ما به جای ساختن کتابهای سطحی، به خلق آثار ماندگار و حمایت از نویسندگان و شاعران عزیزمان افتخار میکنیم. هر نقدی که از روی خیرخواهی و سازندگی باشد، گوش جان میسپاریم؛و با قدرت به مسیرمان ادامه میدهیم.
خدمات ما شامل چاپ کتابهای شعر، داستان، رمان، دلنوشته، کتاب کودک، ترجمه و تبدیل پایاننامه به کتاب است.
انتشارات حوزه مشق؛ جایی برای رویش، قلم و جاودانگی.
09393353009
09191570936
#چاپ_داستان #چاپ_شعر #چاپ_رمان #داستان #شعر #رمان #شاعر #نویسنده #چاپ_کتاب #فردین_احمدی #حوزه_مشق #انتشارات_حوزه_مشق #نویسنده #محقق #پژوهشگر #مترجم #ایران #قلم #کتاب #ادبیات #فرهنگ #هنر
